26. Korece Yeterlilik kipin olumsuzluk. Ben Türkçe söylemem.

다) Yeterlilik kipi olumsuz

 

Dil bilgisi olarak yani ‘gidebilirim’ demek için ‘var’ kelimesi kullanıldığına göre, ‘gidemem’ demek için de ‘yok’ kelimesi kullanılması gerektiğini sanıyormuşsunuz.

 

Yani ‘~수 없다’ biçimi düşünmüşsünüz. Mesela

 

가다 -> 갈 수 있어요 (var) -> 갈 수 없어요 (yok) (gitmek)      읽다 -> 읽을 수 있어요 (var) -> 읽을 수 없어요 (yok) (okumak)

 

Türkçe yi ana dili olarak konuşanın bakışıyla böyle düşünmesi gayet normal. Hani ‘var’ kelimesin zıt ‘yok’ olduğundan kaynaklanıyor ya.

 

Ama Koreliler böyle pek söylemiyor. Yani söylese söylenir de Korelilerin ağzına kulağına garip geliyor.

 

너가 나 대신에 갈 수 있어?

(Benim yerime sen gidebilir misin?)

 

아니 난 갈 수 없어

(hayır ben gidemiyorum)

 

Şimdi cevapla ‘갈 수 없어’ dedi.

 

İlk önce garip. Tam bir cümle oldu olmasına ama gariptir.   

 

Ve karşınızdaki kişi ‘gidebilirim ama gitmek istemiyorum’ diye anlaya da bilir.

 

Mesela arkadaşınız size

 

‘같이 갈래?’ (beraber gidelim mi?) dediğinde

‘gidemem’ demek için ‘난 갈 수 없어’ derseniz.

 

Hem de onu ‘gidebilirim ama gitmek istemiyorum’ diye anlarsa, kesinlikle ayıp ettiniz olurdur.

 

‘gidebilirim ama gitmek istemiyorum’ anlamını içeren

(hani katı değil de yanlış anlayabilen)

 

‘갈 수 없어’, ‘할 수 없어’, ‘도울 수 없어’

Bu biçimi, gitmeyi yapmayı falan istemediğini ima ederek, ve karşısındaki kişinin ima ettiğimi kesinlikle anlayacağını isteyerek te kullanılan bir biçimidir.

 

Onu bilerek konuşursanız kesinlikle ayıp olurdur.

 

 

Bu biçimi, zaten Korelilerin ağızlara garip geldiği için bu şekilde pek konuşmuyor.

 

‘Yapamam’ anlamına gelen olumsuzluk öneki ‘못’ kullanılır.

 

못 + kökü

 

Cümleye nasıl koyulur hemen bakalım.

 

내일 내 생일 파티에 올 수 있어?

(Yarın doğum günüm partisine katılabilir misin?)

 

아 미안해 나 못 가

(Çok pardon ben katılamam)

 

Şimdi doğum günü partisine davet ediyor, katılamıyormuş

 

Az önceki biçimiyle farklılığı nedir?

‘못’ eki kökün öncesine koyuldu ve yalnız kökü kalır, tamamlama eki gelir saygılı eki de gelebilir.

 

Böyle kökün öncesine ‘못’ ekini ekleyerek konuşursanız ‘yardımcı olmak istiyorum ama durumum uygun olmuyor çok pardon’ gibi anlaşılır.

Şu örnek için ‘çok katılmak isterdim ama gidemem üzüldüm’ anlamı olur.

 

Ayıp olmasın diye kendi isteğini belirleyerek konuşmak yerine ‘durumundan dolay yapamam’ gibi konuşmayı tercih ederler.